Ina yi miki nasiha da wasiyyar Umamatu bint al-Hiris at-Taghlabiyyah (Rh). Yayin da Umamatu bint al-Hiris at-Taghlabiyyah za ta kai 'yarta, Ummu Iyyas bint Awf gidan mijinta, al-Harisu bin Amr, Sarkin Kindatu, sai ta yi mata wannan wasiyyar mai matukar mahimmanci.
Marubuci:- Aminu Bala
Ta ce da ita:
"Ya 'yata! Da a ce a na barin nasiha saboda kyawun tarbiyya ko daraja da asalin mace, da sai dai ki biya min karatu a kanta; kuma da ban dame ki da ita ba, amma nasiha faɗakarwa ce ga mai hankali, kuma tunatarwa ce ga gafalalle. Haka kuma, 'yata, da a ce mace na wadatuwa ga barin miji saboda arzikin mahaifinta, da kin fi dukkan mata wadatuwa ga barin aure, amma an halicce mu ne domin maza kamar yadda aka halicce su domin mu."
"Ya 'yata! Lalle za ki bar shingen da kika fito a cikin sa, da kuma shekar da kika yi rarrafe a cikinta, zuwa wani lungu da ba ki san shi ba, da abokin zaman da ba ki saba da shi ba. Ya zama sarki saboda mulkinki da ya yi, don haka sai ki zame masa baiwa, zai zamo miki bawa mai lura. Don haka, sai ki kiyaye halaye goma, za su zame miki taska da tanadi:
1). Ki riƙe wadatar zuci, za ki samu hutu a ranki.
2). Ki kasance mai kyakkyawan ji da bi, sai ki samu yarda Ubangiji da ta mijinki.
3). Ki kula da abin da idonsa zai gani, kar ki bari ya ga muni ko ƙazanta tare da ke.
4). Ki lazimci tsafta da ƙamshi [na turare], kar ki yarda ya ji wani wari ko kaɗan a tare da ke.
5). Ki kula da lokacin cin abincinsa, kar ki bari gobarar ciki ta tada gobara a gidanki;
6). Ki nisanci duk wata hayaniya lokacin barcinsa. Kar ki bari wannan ya fusata shi.
7). Ki kula da dukiyarsa da kayan abincinsa, don shi ke nuna kwarancewarki a rayuwa.
8). Ki kula da dangi da iyayensa, domin wannan kyakkyawar ɗabi'a ce.
9). Ki kiyaye sirrinsa, zai sa ki riƙe alƙawarin da ke tsakaninku.
10). Kar ki yarda ki saɓa umarninsa, matuƙar ba saɓon Allah ba ne, don za ki turzura shi.
Haka kuma, ki nisanci bayyana murna idan yana cikin ɓacin rai, don wannan sakarci ne; kuma ki nisanci nuna ɓacin rai idan yana cikin farin ciki da murna, don hakan zai baƙanta masa.
Ki sani gwargwadon irin girmamawar da kike yi masa da iyayensa, gwargwadon mutuntaki da zai yi.
Gwargwadon yadda kike ƙoƙarin dacewa da ra'ayinsa, gwargwadon yadda zai tausasa miki.
Kuma ki sani ba za ki iya waɗannan abubuwan da na faɗa miki ba, har sai kin fifita son ransa a kan naki, cikin abin da kike so ko kike ƙi. Da fatan Allah ya tsare min ke, Ya yi miki albarka, Ya ba ku zaman lafiya da zurriyya ta gari.
